สรุปบทความจากรายการ

"สาระจากเมืองมังกร ตอนที่ 102 คุณธรรมของเล่าปี่"

                เจียงจื่อหยา   (姜太公)    เริ่มต้นชีวิตเมื่ออายุ 70 ปี ส่วนเล่าปี่  (劉備)ล้มลุกคลุกคลานมาครึ่งชีวิต กว่าจะได้ครอบครองจ๊กก๊กตั้งตนเป็นอ๋อง เป็นอุทาหรณ์สำหรับคนที่เริ่มกิจการล้มลุกคลุกคลาน ได้อะไรมาก็ยาก เผชิญอุปสรรค มันอาจจะไม่ใช่ทางของเราในตอนนั้นก็ได้ เพราะว่าบางคนฟ้ากำหนดมา ว่ามาถึงเวลาถึงจังหวะที่เหมาะสม ด้วยความเพียรพยายาม คุณธรรมของตนเอง ก็สามารถที่จะประสบผลสำเร็จได้เหมือนกัน เรื่องสามก๊กก็ให้ความรู้สึกอย่างนี้เช่นกัน

เราสามารถเปรียบเทียบได้ว่า โจโฉอาจจะมีเส้นมีสาย เป็นลูกคนดังในท้องถิ่น เหมือนกับมีบารมีมาดั้งเดิม ในขณะที่เล่าปี่เริ่มต้นจากศูนย์ ต้องล้มลุกคลุกคลานและก็ลำบาก แต่คุณธรรมของเล่าปี่ทำให้น่าเคารพนับถือ เป็นที่รักของลูกน้อง คือ เล่าปี่ไม่เคยโทษใครเลย เราอาจจะไม่ได้สังเกตตรงนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ตอนที่โจโฉเป็นใหญ่แล้วได้ครอบครองหรือเป็นใหญ่ในเมืองฮูโต๋ เล่าปี่ยกทัพเข้าโจมตี และก็พ่ายแพ้เหลือทหารกลับมาไม่กี่คน เล่าปี่ไม่ได้โทษแม่ทัพนายกอง ไม่ว่าใครแม้แต่คนเดียว กลับโทษตนเองว่า ดูซิทุกท่านต้องมาลำบากหากติดตามเราต่อไป ขอให้ไปหานายใหม่ อยู่กับเราก็มีแต่ถ่วง หาความเจริญอะไรไม่ได้ เหล่าแม่ทัพนายกองไม่ว่าจะเป็นกวนอูหรือเตียวหุย และบุคคลทั้งหลาย กลับเป็นฝ่ายปลอบเล่าปี่เสียเอง

ด้วยความซึ้งใจในน้ำใจของนาย คือเหมือนกับเป็นครอบครัวกัน ไม่เคยโทษ ไม่เคยว่า เล่าปี่รักลูกน้องดั่งลูกหลานของตนเอง สิ่งที่เล่าปี่กระทำนั้นทำให้ทุกคนยอมตายถวายชีวิต ไม่เคยทรยศ รับราชการอยู่ด้วยกับเล่าปี่มาโดยตลอด ไม่มีผู้ทรยศหักหลังในก๊กของเล่าปี่เลย แม้กระทั่งก่อนที่จะสิ้นชีวิต คำสั่งสอนที่เล่าปี่สอนอาเต๊าว่า อย่าเห็นว่าเป็นความผิดเล็กน้อยแล้วจึงกระทำ อย่าเห็นว่าเป็นความดีเพียงเล็กน้อยแล้วไม่กระทำ จงปกครองคนด้วยคุณธรรม จงนั่งอยู่ในหัวใจคน สิ่งใดที่ประเสริฐก็จงทำ สิ่งใดที่เป็นสิ่งที่ร้ายสิ่งที่ไม่ดีก็จงละทิ้งสิ่งนั้นเสีย เพียงเท่านี้ แต่ก็เป็นคำสอนที่เราควรจะคิดและจดจำ ความจริงแล้วอาเต๊าเป็นคนโง่หรือคนฉลาด เราก็จะได้รู้กันในตอนต่อไป
 

แต่อย่างไรก็ตามในชีวิตของเล่าปี่ และตลอดชีวิตของโจโฉนั้นมีความแตกต่างกัน เพราะบั้นปลายของโจโฉ ผู้ที่ติดตามของโจโฉเสมือนหนึ่งมีอายุเป็นช่วงๆ คนนี้ตายคนนี้ขึ้น มีการแก่งแย่งชิงดีกันอยู่ในทีเสมือนคลื่นใต้น้ำในกองทัพ บางครั้งรบแพ้บางครั้งรบชนะ อาจจะไม่ใช่เพราะว่าความสามารถและฝีมือ แต่เพราะเป็นการแก่งแย่งชิงดีกัน ในขณะที่การรบของเล่าปี่ ถ้าจะแพ้ก็ด้วยกำลังพลที่น้อยกว่า ไม่เคยมีหรือปรากฏว่ามีการแก่งแย่งชิงดีกัน ทหารเอกของเล่าปี่ยอมตายถวายชีวิตให้กับเล่าปี่ ตลอดจนสมัยของพระเจ้าเล่าเสี้ยนหรืออาเต๊า คนเหล่านี้ก็ยังอยู่ด้วยความจงรักภักดีไม่เคยคิดแก่งแย่งราชบังลังก์เลย